Wybierając produkty do projektu budowlanego, łatwo jest skoncentrować się na każdym elemencie indywidualnie – kosztach, wydajności, dostępności – i stracić z oczu szerszy obraz. Tymczasem przepisy budowlane, które w jakimkolwiek stopniu zajmują się sprawami termicznymi, nie dotyczą tylko utraty ciepła przez ściany budynku. Ich celem jest zmniejszenie całkowitego zapotrzebowania na energię nieruchomości i ograniczenie jej wpływu na środowisko poprzez zmniejszenie emisji dwutlenku węgla.
Strata ciepła może być spowodowana przenikaniem energii cieplnej przez podłogi, ściany, dachy i okna dachowe, drzwi i okna. Dochodzi do tego również poprzez wydostawanie się ciepłego powietrza z wnętrza budynku. Obie kwestię mają znaczący wpływ na wydajność energetyczną budynku, ale muszą być brane pod uwagę w przypadku systemów ogrzewania i ciepłej wody, wentylacji i sztucznego oświetlenia.
W projektowaniu cieplnym chodzi o uzyskanie zrównoważonego całościowego podejścia do projektu i specyfikacji, niezależnie od tego, czy projekt dotyczy nowego budynku mieszkalnego, czy rozbudowy/remontu istniejącego domu. Bardzo istotne jest, jaką rolę odgrywają okna dachowe w osiągnięciu tej równowagi.
Biorąc pod uwagę różnice w wydajności energetycznej materiałów budowlanych i okien, pokusą może być ograniczenie do minimum zastosowania przeszklenia dachowego. Projektowanie zdrowego budynku oznacza jednak wykraczanie poza główne dane dotyczące wydajności cieplnej i szukanie optymalnych rozwiązań.
Rola naturalnego światła, które dostarczają okna dachowe
Naturalne światło poprawia jakość naszych przestrzeni do życia i pracy, tworząc przyjemne, stymulujące i bardziej produktywne środowisko oraz szczęśliwszych ludzi. Okna dachowe zapewniają do trzech razy więcej światła niż ta sama powierzchnia przeszklenia pionowego – nic więc dziwnego, że są popularną i chętnie instalowaną opcją. Jest jednak granica! Wpuszczenie zbyt dużej ilości światła do budynku może spowodować olśnienie i z powodu nasłonecznienia, przegrzanie przestrzeni wewnętrznej. Rozsądnym punktem równowagi byłoby dążenie do uzyskania powierzchni świetlika o wartości około 15 do 20% powierzchni podłogi.
Chociaż wartości współczynnika U podane dla dachów i świetlików wydają się drastycznie różne, stosunkowo niewielkie powierzchnie przeszkleń dachowych w porównaniu z resztą materiału budowlanego oznaczają, że niewielki wzrost zapotrzebowania na ogrzewanie jest z nawiązką równoważony przez zyski ciepła słonecznego i zmniejszone zapotrzebowanie na sztuczne oświetlenie. Im większa powierzchnia przeszklenia dachu, tym więcej godzin w roku doświetlania wnętrza budynku światłem naturalnym – i tym mniej czasu będzie trzeba włączać sztuczne oświetlenie.
Optymalizacja powierzchni przeszklenia dachu w celu zmniejszenia zapotrzebowania na sztuczne oświetlenie bez powodowania przegrzania ma ogromny wpływ na zużycie energii przez budynek i emisję dwutlenku węgla. Dlatego inwestor wraz z projektantem powinni znaleźć odpowiedniej ilości powierzchni przeszklenia.
Okna dachowe pozwalają na uproszczenie projektowania
Świetnym sposobem na doświetlenie przestrzeni wewnętrznej bez uszczerbku dla prostoty są okna dachowe i proste świetliki. Jako pojedyncza jednostka projektowa, oferują niezawodną deklarowaną wydajność, łatwiejszą instalację i stosunkowo proste detalowanie pod względem jak najlepszego wykorzystania przegród zewnętrznych budynku.
W porównaniu z nimi okna mansardowe są wyraźnie bardziej skomplikowane. Wymagają więcej improwizacji i dużo większej dbałości o szczegóły podczas instalacji. Ich stosunkowo cienka struktura konstrukcyjna sprawia, że trudno jest zainstalować izolację o wymaganej grubości, aby osiągnąć niskie wartości współczynnika przenikalności cieplnej odpowiadające reszcie budynku.
Niewątpliwie lukarny mogą wytworzyć dodatkową przestrzeń w pokoju na poddaszu lub na poddaszu. Dobrze zamontowane okna dachowe na poddaszu mogą uczynić tę przestrzeń bardziej komfortową, a jednocześnie zapewnić więcej naturalnego światła.