Pasy napędowe są powszechnie stosowane w przemyśle i to chyba w każdej jego gałęzi. W większości przypadków wykorzystuje się paski klinowe, dlatego w tym tekście przybliżamy ich rodzaje i zastosowanie.
Jak działają paski klinowe
Rolą pasów napędowych, w tym klinowych, jest przenoszenie momentu obrotowego z koła pasowego na koła pasowe innych urządzeń odbiorczych (takich jak alternator, pompa hydrauliczna czy wspomagania kierownicy). To zjawisko sprawia, że pas zostaje wsunięty w koło pasowe. Dzięki temu straty energii są minimalne. Między pasem a kołem pasowym powstaje tarcie wytwarzające napęd, czyli siłę napędzającą różne elementy np. w samochodzie. Przekładnie pasowe montuje się głównie przy maszynach przemysłowych.
Jak są zbudowane paski klinowe
Typowe pasy klinowe mają przekrój w kształcie trapezu i warstwową budowę. Są bardzo rozciągliwe i wytrzymałe. Pierwszą warstwą jest warstwa nośna produkowana z poliamidowych lub stalowych linek. Linki te wzmacniają konstrukcję całego pasa. Druga jest warstwa trąca wykonana z gumy lub kauczuku, a trzecia warstwa tkaninowo-gumowa.
Wersja uzębione lub klasyczna to warianty, w których najczęściej spotykane są paski klinowe. Obie te grupy dzielą się dalej na paski wysokoprofilowe, paski o klasycznych profilach, wysokoprofilowe i szerokoprofilowe z ciętymi bokami, a także paski zespolone.
Paski uzębione i klasyczne
Na początek kilka słów na temat pasków uzębionych, w których uzębienie może występować zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Zarówno wysokoprofilowe jak i wąskoprofilowe wykorzystuje się do pracy przy dużych obciążeniach i przy wysokich prędkościach obrotowych. Uzębienie służy tu do poniesienia elastyczność na krawędziach bocznych paska, lecz samo w sobie nie przenosi obciążenia. Zęby zmniejszają ponadto tarcie, co podnosi odporność materiału. Właśnie dzięki temu paski uzębione mogą przenosić tak duże obciążenia. Mają dużo wyższą wytrzymałość niż paski klasyczne i mogą pracować z wąskimi kołami pasowymi. W konsekwencji paski uzębione są szeroko stosowane w motoryzacji.
Paski klasyczne klinowe
Klasyczne paski klinowe to elementy, które spotykamy szeroko w przemyśle, branży rolniczej i budowlanej. Składają się z trzech warstw, z których pierwsza odpowiada za przenoszenie siły rozciągającej. Wykonuje się ją z linek nylonowych lub stalowych. Druga warstwa trąca zmniejsza poślizg na kole pasowym, a trzecia chroni jego powierzchnię przed niekorzystnymi czynnikami, które obniżają jego trwałość i w dłuższym czasie mogłyby doprowadzić do jego zerwania.
Artykuł powstał przy współpracy ze sklepem Akcesoria CNC oferujący paski klinowe, pasy zębate, koła zębate pod adresem: https://www.akcesoria.cnc.info.pl/26-mechanika/pasy-zebate-kola-zebate