W obecnych samochodach montowane są jednotarczowe sprzęgła cierne. Są to najpowszechniejsze typy sprzęgieł. Podstawowym elementem budowy tego typu zespołu są: tarcza sprzęgła, tarcza dociskowa (tzw. docisk) sprzęgła oraz łożysko sprzęgła. Aby możliwe było opisanie zasady działania sprzęgła w samochodzie trzeba zwrócić uwagę również na pozostałe elementy, takie jak wał korbowy, koło zamachowe, a także wałek sprzęgłowy.
Koło zamachowe przykręcane jest do części wału korbowego, który pracuje na zewnątrz bloku silnika. Następnie do koła zamachowego montowana jest tarcza dociskowa sprzęgła – docisk. Podczas swojej pracy silnik wytwarza moment obrotowy, który poprzez koło zamachowe i docisk przenoszony jest bezpośrednio na tarczę sprzęgłową.
Wałek sprzęgłowy jest elementem, który wystaje ze skrzyni biegów. Od strony sprzęgła posiada on wycięte frezy, na które następnie montuje się tarczę – bezpośrednio między kołem zamachowym a dociskiem sprzęgła. Tarcza sprzęgłowa wykonuje ruch obrotowy wraz ze wszystkimi elementami sprzęgła, jednak dodatkowo wykonuje ruch przesuwny po wałku sprzęgła. To zachowanie powoduje rozłączanie bądź załączanie napędu. Nacisk na tarczę sprzęgłową możliwy jest dzięki sprężynie talerzowej docisku sprzęgła, z kolei ruch powrotny umożliwiają sprężyny tarczy dociskowej, która umieszczona jest na jej obudowie. Przekazanie ruchu obrotowego tarczy sprzęgła z koła zamachowego na wałek sprzęgłowy działa na zasadzie tarcia. W kolejnym etapie ruch obrotowy przenoszony jest do skrzyni biegów oraz dalszych peryferii układu napędowego.
Sposób działania sprzęgła
Po wciśnięciu pedału sprzęgła następuje jego odłączenie. W tym czasie widełki oraz łożysko sprzęgła prowadzą do odciągnięcia tarczy dociskowej oraz zwolnienia tarczy sprzęgłowej. Wówczas następuje zmniejszenie lub całkowity brak przylegania tarczy sprzęgłowej do koła zamachowego. Dopiero w takiej sytuacji możliwe jest zatrzymanie pojazdu lub zmiana biegu.
Puszczenie pedału sprzęgła sprawia, że sprężyny zamontowane w obudowie tarczy dociskowej w wyniku rozprężenia wciskają ją, a następnie pchają w stronę koła zamachowego, co sprawia, że również tarcza sprzęgła przylega do koła zamachowego obracając się razem z nim.
Znajdź sprzęgło do swojego samochodu https://www.sprzeglo.com.pl/sprzegla-samochodowe/500
Sprzęgło, jak wszystkie elementy eksploatacyjne pojazdu ma określoną żywotność, która zależy od wielu czynników, takich jak m.in styl jazdy, typy tras, jakie samochód pokonuje (dojazdy w mieście lub długie trasy). Aby uniknąć przedwczesnemu zużywaniu się sprzęgła należy stosować się do kilku istotnych zasad, które pozwolą znacząco wydłużyć czas eksploatacji:
- biegi należy zmieniać wyłącznie przy wciśniętym do końca pedale sprzęgła,
- należy unikać „palenia” sprzęgła,
- każdorazowo przed rozpoczęciem jazdy należy zwrócić uwagę na to, czy hamulec ręczny został opuszczony do końca,
- należy ostrożnie obchodzić się z pedałem sprzęgła i gazu – gaz należy dodawać każdorazowo na pół sprzęgle,
- należy unikać ruszania „z piskiem opon”, ponieważ może to prowadzić do znaczącego skrócenia żywotności sprzęgła,
- jazdę należy rozpoczynać od pierwszego biegu.